"As barreiras da comunicación teñen un impacto significativo na vida das persoas xordas"
Este sábado, 28 de setembro, conmemorouse en Ourense o Día Internacional das Persoas Xordas, unha xornada na que estivo moi presente a Asociación de Persoas Xordas de Ourense (APSOU), que este 2024 celebra o seu 50 aniversario.
Nunha entrevista concedida a este medio, o seu presidente, Martín Luis Becerra, aseguraba que dende a asociación atópanse "emocionados de poder celebrar este fito importante na historia de APSOU", coa esperanza de que "estas actividades permítannos non só conmemorar os nosos logros, senón tamén fortalecer o noso compromiso coa comunidade xorda e seguir traballando xuntos cara a un futuro máis inclusivo e equitativo". Con motivo da celebración deste día, retomamos a entrevista con Martín Luis Becerra para conmemorar o 50 aniversario da asociación.
¿Como nace APSOU?
APSOU nace nunha época na que as persoas xordas enfrontaban enormes desafíos debido á falta de acceso a información, intérpretes, tecnoloxía e outros recursos que lles permitisen participar plenamente na sociedade. Ante esta realidade, un grupo de persoas xordas decidiron unir as súas forzas e fundar a Asociación. Desde os seus inicios, a asociación estivo en constante movemento, loitando incansablemente para lograr a accesibilidade en todos os aspectos da vida das persoas xordas. Esta loita continúa ata o día de hoxe, e a asociación segue traballando arduamente para garantir que as persoas xordas poidan gozar dos mesmos dereitos e oportunidades que o resto da sociedade.
¿Cales son os logros máis destacados que levades conseguido ao longo destes 50 anos de historia da asociación?
Durante estes 50 anos de historia, fomos testemuñas de cambios significativos impulsados por avances tecnolóxicos e de lexislación. Un dos nosos maiores logros foi a promulgación da lei de lingua de signos, que foi fundamental para o recoñecemento e a protección da lingua de signos como un dereito fundamental para as persoas xordas. Ademais, recentemente, outro logro destacado foi a aprobación do decreto regulamentario da lingua de signos, que reforza aínda máis a protección e promoción desta lingua en diversos ámbitos da sociedade. Tamén cabe destacar a declaración das expresións culturais vinculadas á cultura xorda e a lingua de signos española como Manifestación Representativa do Patrimonio Cultural Inmaterial, o cal recoñece e valora a riqueza cultural da comunidade xorda. A pesar destes importantes avances, recoñecemos que aínda queda moito por facer. Aínda existen numerosos desafíos e barreiras que debemos superar para garantir unha verdadeira igualdade de oportunidades para as persoas xordas en todos os aspectos da vida.
APSOU leva dando servicio a miles de persoas neste 50 anos ¿Cal é a principal liña de acción?
A nosa principal liña de acción céntrase na protección e promoción da nosa lingua e cultura xorda. Traballamos arduamente con profesionais especializados para ofrecer unha ampla gama de servizos destinados ás persoas xordas da provincia de Ourense. Estes servizos abarcan áreas vitais como educación, emprego, acceso á información e participación na vida social e comunitaria. Na provincia de Ourense, atendemos a ao redor de 3.000 persoas xordas de diversos tipos, co obxectivo de garantir que poidan gozar dunha vida plena e satisfactoria, respectando a súa identidade e promovendo a súa inclusión en todos os aspectos da sociedade.
A barreira lingüística é o principal problema ao que se enfrontan as persoas xordas ¿Existe un compromiso real por parte das administracións para poñer fin a esta discriminación?
Aínda que as normas e leis establecidas polas administracións foron un paso importante para abordar a barreira lingüística que enfrontan as persoas xordas, aínda existe unha falta de sensibilidade e formación por parte dalgúns sectores para implementalas de maneira efectiva. Isto a miúdo resulta en erros e fallos que poden ter un impacto negativo na vida das persoas xordas e contribuír á discriminación. É crucial que as administracións se comprometan non só a cumprir coas normas e leis existentes, senón tamén a sensibilizar e capacitar adecuadamente ao seu persoal e á comunidade en xeral para garantir que se respecten os dereitos lingüísticos e a inclusión das persoas xordas en todos os ámbitos da sociedade.
¿Como afectan realmente estas barreiras na vida das persoas xordas? ¿Cales son vosas principais demandas neste sentido?
As barreiras de comunicación teñen un impacto significativo na vida das persoas xordas. A miúdo, as persoas xordas enfróntanse a obstáculos para comunicarse coas persoas oíntes debido á falta de esforzo por parte da sociedade para adaptarse á súa lingua, a lingua de signos. Mentres que as persoas xordas esfórzanse por aprender a lingua castelá para comunicarse cos oíntes, non sempre se fai un esforzo recíproco para comunicarse con eles en lingua de signos. Esta falta de acceso á comunicación pode afectar gravemente diversos aspectos da vida cotiá, incluída a atención médica, onde a falta de intérpretes pode dificultar a comprensión da información médica crucial. Por tanto, a nosa principal demanda neste sentido é unha maior accesibilidade no ámbito sanitario, incluída a provisión de intérpretes de lingua de signos para garantir unha comunicación efectiva e unha atención médica de calidade para as persoas xordas.