Descubrindo o patrimonio: a igrexa de San Pedro de Leirado
Por Raque Pérez
Construída entre 1664 e 1701, a Igrexa de San Pedro de Leirado é un magnífico exemplo de arquitectura barroca dos séculos XVII e XVIII na provincia de Ourense, e un dos moitos templos que se atopan dispersos polo municipio de Quintela de Leirado, amosando o rico patrimonio arquitectónico e cultural non só deste concello, senón de toda a comarca.
Herda do Monasterio de San Pedro de Ramirás, un dos mellores exemplos do románico galego, e alberga no seu interior unha destacada colección de retablos barrocos, datados no século XVII, entre os que destaca o retablo maior, obra de Alonso López e Bernardo de Cores, que consta de varios corpos que amosan escenas da vida da Virxe e do Novo Testamento, ademais de representacións de santos. No centro atópanse dúas imaxes de San Pedro, unha sentado na súa cátedra e outra mostrando o seu martirio. Ademais, a base do retablo está decorada con bajorelieves que representan aos evanxelistas.
Destaca tamén un sagrario de máis de dous metros de altura con escenas da Biblia esculpidas nel, entre elas unha miniatura da Última Cea, a Adoración dos Pastores, o Nacemento de Xesús e a batalla entre David e Goliat. Este sagrario considérase unha das obras máis fermosas da provincia de Ourense pola súa detallada composición e decoración.
A súa planta de cruz latina, dividida en tres naves separadas por columnas e cun teito de madeira, conta cun ábside no que destaca unha bóveda de crucería, mentres que a sacristía está cuberta por unha bóveda de cañón que alberga un lavamanos con forma de cabeza.
O seu exterior caracterízase por unha fachada sinxela, que ten como única decoración unha hornacina que alberga unha imaxe de San Pedro, coroada pola torre do campanario, adornada con balaustradas de pedra decorada.
Chegar a este lugar é moi sinxelo, xa que se atopa situada na propia vila do municipio, moi preto da Praza do Concello.
Humanización do entorno
No ano 2023, tanto o atrio de San Pedro de Leirado como o conxunto histórico máis próximo no entorno da casa consistorial, recuperaron o seu esplendor tras as obras de humanización realizadas polo Concello en colaboración coa Deputación de Ourense e a Consellería de Medio Ambiente, e que contaron cunha inversión de 357.000 euros.
Grazas a estes traballos mellorouse e reformouse o pavimento, instaláronse xardineiras e bancos no entorno da igrexa, entre outras actuacións, co obxectivo de adaptar e recuperar este espazo non só para os veciños e veciñas, senón tamén para todos aqueles que queiran achegarse a coñecer os encantos deste lugar.
Patrimonio relixioso
A de San Pedro non é, nin moito menos, a única igrexa que se pode visitar en Quintela de Leirado. No seu amplo patrimonio relixioso tamén destacan outras igrexas como a de San Pablo, situada en Quintela e que data de finais do século XVIII e principios do XIX, sendo a única da diócese de Ourense dedicada a San Pablo.
No núcleo de Redemuíños tamén podemos atopar a Igrexa de San Salvador, que alberga no seu interior un dos mellores retablos barrocos da comarca. Pola súa parte, na parroquia de Mociños sitúase a Igrexa de Santa Isabel, un templo de estrutura sinxela, próximo ao Peto das Ánimas de Mociños.
No núcleo de Leirado, a Igrexa de Santa María é un dos mellores exemplos de arquitectura rural da comarca e alberga no seu interior un valioso retablo presidido pola imaxe de Nosa Señora dos Remedios.
Xa no núcleo de Xacebáns, podemos atopar finalmente a Igrexa de Santiago, un templo que data do século XVIII e cuxos arredores contan cun bonito calvario que complementa o ambiente sacro da zona.
Estas igrexas, aínda que variada no seu estilo e antigüidade, representan o rico patrimonio arquitectónico e cultural da comarca, cada unha con súa particularidade e beleza.