O BNG de Celanova esixe deter a centralización da xustiza contra a violencia machista
O deputado do BNG no Parlamento de Galicia, Iago Tabarés, e a concelleira nacionalista en Celanova, Ernesta Seoane, presentaron unha moción que se debaterá no próximo pleno municipal de Celanova e que o Bloque levará tamén aos concellos das comarcas de Celanova e Baixa Limia. A iniciativa reclama que o Concello inste á Xunta a deter a comarcalización xudicial, garantir unha xustiza próxima e evitar que as vítimas teñan que desprazarse obrigatoriamente a Ourense.
A moción solicita que a Xunta adopte medidas inmediatas para ampliar as competencias autonómicas en materia de organización xudicial, para crear unha Sección de Violencia sobre a Muller no Tribunal de Instancia de Ourense sen que iso supoña suprimir as competencias dos xulgados de Verín, Xinzo de Limia, O Carballiño, Ribadavia, Celanova e Bande. Tamén reclama aumentar o persoal de xestión, tramitación e auxilio xudicial acorde coas novas unidades a crear.
Ernesta Seoane explicou que o BNG presenta esta iniciativa “en defensa dos dereitos das vítimas de violencia sobre a muller e do equilibrio territorial”, e advertiu que a centralización da nova praza xudicial en Ourense “deixa nunha situación moi fráxil” ás mulleres do ámbito rural. Señalou que a creación dunha unidade especializada debería ser positiva, pero que o Estado decidiu “centralizala na capital da provincia”, o que obriga a preguntarse que pasará cando as vítimas teñan que desprazarse “desde Calvos de Randín ou Entrimo, desde Gomesende ou Lobios”. Ademais, lembrou que coa nova organización “se hoxe o desprazamento é a Bande, Verín, Celanova ou Xinzo, pasará a ser necesariamente a Ourense”, unha medida que cualificou de especialmente daniña en momentos “singularmente críticos para as vítimas”.
Iago Tabarés engadiu que o Real Decreto 422/2025 “preséntase como un avance, pero vese pervertido pola extensión de competencias a case toda a provincia”. O deputado alertou que a unidade ourensá nace “practicamente colapsada” porque terá que asumir unha carga de traballo “que duplica a considerada como máxima polo Consello Xeral do Poder Xudicial”. Tamén lembrou que o modelo adoptado polo Estado contou co “visto e praxe” da Xunta, o que evidencia, segundo as súas palabras, “a insuficiencia das competencias autonómicas en materia de organización xudicial”.
Ernesta Seoane citou a exposición de motivos da moción, que sinala que “a dispersión xeográfica e demográfica destes partidos xudiciais require unha resposta inmediata e urxente”, e advertiu que, de non rectificarse, “estaríamos ante unha nova supresión de servizos no medio rural e un probable deterioro na atención ás vítimas de violencia sobre a muller”. Tamén lembrou que varios operadores xurídicos alertan de que o baremo de 2018 está “obsoleto” e que non pode seguir sendo o criterio principal para organizar unidades xudiciais “en ámbitos tan sensibles como a violencia sobre a muller, onde debe primar a protección, o acompañamento e a atención ás vítimas”.
Tabarés insistiu en que a decisión estatal e a pasividade institucional que a acompaña “supoñen un chanzo máis para eliminar servizos públicos esenciais no noso rural”, situación que cualificou de “altamente prexudicial para as vítimas, para a xustiza e, en xeral, para a sociedade galega”. Indicou que o BNG logrou a unanimidade do Parlamento galego nesta cuestión e que agora é o momento de que os concellos da comarca “se impliquen na demanda de reversión desta medida”.
Ernesta concluíu que a moción busca garantir xustiza próxima e protección efectiva para as mulleres, lembrando que “a extensión da xurisdición do Tribunal de Instancia de Ourense abarca case o 78 % dos partidos xudiciais e o 90 % da poboación da provincia, nun territorio de máis de 5.000 km²”, deseño que cualificou de “irreal, inxusto e incompatible coas necesidades reais das vítimas”.
Finalmente, o BNG fixo un chamamento a toda a corporación municipal para apoiar a iniciativa e que Celanova e a comarca envíen unha mensaxe clara en defensa da xustiza de proximidade e dos dereitos das mulleres.